Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753
Cigudo
Aethusa cynapium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Juvertino, Jouvertino.
Noms en français : Petite cigüe, Ciguë des jardins.
Descripcioun :La cigudo o juvertino s'atrobo majamen dins li valado de nòsti mountagno (subsp. elata). Es uno planto impourtanto de bèn counèisse pèr la pas counfoundre emé lou juvert, la pastenargo, lou cerfuei o uno autro apiaceae, ço qu'èi toujour poussible se i'a pas li flour o li grano. Quouro flouris, se recounèis à si lòngui bratèio d'involucello que pendoulon, pièi après emé lou fru, redoun emé de costo .
Usanço :Se saup proun que la cigudo es uno planto di proun empouisounanto. Sabèn pas s'es aquelo meno que serviguè pèr tua Socrate. Dins d'ùni relarg li païsan bouton de juvert frisa dins soun ort pèr pas s'engana.
Port : Erbo
Taio : 0,8 à 2,4 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico :
Gènre : Aethusa
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Fourèst
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Caucasianno
Ref. sc. : Aethusa cynapium L., 1753